Zurna
Geçmişi yüzyıllar öncesine dayanan ve çift kamışlı üflemeli sazlar kategorisinde yer alan zurnanın geleneksel müzikte öne çıkan bir çalgı olduğunu söylemek mümkündür. İlk çağlardan beri kullanımı söz konusu olan müzik aletleri arasında yer alan zurna; ülkemizde askeri müzik sayılan ve önemli bir yeri bulunan mehter müziğinin de başlıca çalgılarından bir tanesidir. Günümüzde geleneksel olarak çalınan davulun en iyi eşlikçisi olarak bilinmektedir. Bu nedenle özellikle Anadolu’da ve Rumeli’de sıklıkla kullanılmaktadır.
Zurna modellerinin imalatı sırasında kullanımı tercih edilen materyaller farklılık gösterse de, tasarımları bakımından benzer yapılara sahiplerdir.
Zurna çeşitlerini inceleyerek, ihtiyacınıza uygunluk sağlayan modelleri güvenle temin edebilmek için Pazarama.com adresini ziyaret edebilirsiniz. Sitenin sağladığı avantajlar sayesinde siparişinizi kolayca oluşturabilirsiniz.
Zurnanın Özellikleri Nelerdir?
Zurnanın sahip olduğu özellikler; müzik aletinin yapımında kullanılan ağacın türü ve boyutlarına göre değişkenlik gösterebilmektedir. Oldukça gür ve keskin bir sese sahip olan zurnaların; hangi ağaç türünden üretildiği fark etmeksizin çıkardığı ses değişmemektedir. Yüksek sese sahip bir çalgı aleti olması nedeni ile genellikle açık alanlarda kullanımı tercih edilmektedir. Kapalı alanlarda çalınabilmesi de mümkün olan zurnanın bu alanlarda çok sık icra edilmemesinin sebebi; gür bir sese sahip olması nedeni ile diğer müzik aletlerinin çıkardığı sesi bastırmasından kaynaklanmaktadır. Bundan ötürü de genellikle açık alan çalgısı olarak bilinmekte ve bu alanlarda çalınmaktadır. Zurna modellerinin üretim aşamasında pek çok ağaç türünün kullanılması mümkündür. Bu ağaç türleri arasında; kiraz ağacı, ardıç ağacı, kızılcık ağacı, erik ağacı, söğüt ağacı, ceviz ağacı, ıhlamur ağacı, dut ağacı, şimşir ağacı ve dişbudak ağacı yer almaktadır. Bu müzik aletinin yapımında birçok ağacının kullanılabilmesi, yörelere göre değişkenlik gösterebilmesinden kaynaklanmaktadır. Kullanılan ağacın türü; zurnaların renk ve dış dokularında da farklılıklara sebep olabilmektedir. Örneğin; zurnanın yapım aşamasında erik ağacı kullanıldığı zaman enstrümanın rengi kahverengi ya da siyaha epey yakınlık gösteren koyu kahverengi tonlarında olurken, dut ağacının tercih edilmesi ile ortaya çıkan zurna; sütlü kahverengi ya da taba renklerine hâkim olabilmektedir. Zurnanın sahip olduğu renklerin farklılaşmasına sadece kullanılan ağacın türü değil, bazı üretici firmaların yapım sırasında renklendirici kullanması da neden olabilmektedir. Bunun amacı; istenilen renklerde zurna yapılmak istenmesinden kaynaklanmaktadır.
Zurna Çeşitleri Nelerdir?
Zurna modellerinin farklılık göstermesindeki en büyük neden; sahip olduğu boyutlardadır. Aynı zamanda özellikleri de değişkenlik gösterebilmektedir. Bu müzik aletinin boyutlarının farklı olması; aynı zamanda çıkardığı sesin yanı sıra zurna üzerinde bulunan delik sayısının da değişiklik göstermesine sebep olmaktadır. Bunun en büyük nedeni ise; farklılığın sadece boyu ile sınırlı kalmaması ayrıca iç delik boyutlarının ve kalak çapı boyutlarının da değişmesinden kaynaklanmaktadır. Zurna modellerini üç farklı kategoriye ayırmak mümkündür.
Kaba zurna modelleri; en büyük yapıya sahip zurna çeşitleri kaba zurna şeklinde ifade edilebilmektedir. Bu zurna modelinin boyutları; 31 cm ile 56 cm arasında farklılık gösterebilmektedir. Müzik aletinin sahip olduğu iç delik çapı ortalama 12 mm civarında olurken, kalak çapı ise genellikle 8 cm olmaktadır. Kaba zurnanın gövde boyutunun büyümesi doğru orantılı olarak delik çapı ve kalak çapının büyümesine sebep olmaktadır. Bu zurna çeşidinin sıklıkla çalındığı bölgeler; Trakya, Ege, İç Anadolu ve Orta Anadolu’dur. Zurna modelleri arasında en rahat icra edilebilen zurna türü olması, kaba zurnanın en belirgin özelliğidir.
Orta zurna modelleri; adından da anlaşılacağı üzere orta büyüklüğe sahip olan zurna modelidir. Bir diğer adıyla kaba orta zurna türü olarak da bilinmektedir. Bu zurna modelini diğer türlerden ayıran en büyük özelliği sahip olduğu boyutlardır. Standart bir ölçüsü olmadığından dolayı farklı boyutlara sahip olabilen bu çeşitlerin boyutu ortalama olarak 30 cm ile 35 cm arasında değişebilmektedir. İç delik çapı 12 mm iken kalak çapı genellikle 7 cm civarında olmaktadır. Ancak kalak çapının 7 cm ile 8 cm arasında değişkenlik gösterdiğini de söylemek mümkündür. Orta zurna modellerinin, sahip olduğu boyutlar, kullanım bakımından daha uygun bir yapıya sahip olması ve icra edilirken kolaylık sağlaması açısından en çok tercih edilen zurna türü olduğu bilinmektedir.
Cura zurna modelleri; zurnanın en küçük modeline cura adı verilmektedir. Halk arasında bilinen bir diğer adı ile de zil zurna olarak ifade edilmektedir. Cura zurna türünün en yaygın olarak icra edildiği yer Giresun bölgesi olarak bilinmektedir. Ortalama 10 mm civarındaki bir çapa sahip olan delikler farklı bölgelerde, cin deliği ya da şeytan deliği olarak ifade edilebilmektedir. Zil zurnadan hem tiz hem de temiz sesler çıkabilmesine kalak bölümünde yer alan delikler yardımcı olmaktadır.
Zurnanın Bölümleri Nelerdir?
Zurna modelleri arasındaki farklılıklar boyut ya da yapılarından kaynaklandığı için zurna bölümleri her modelde aynı olup, değişkenlik göstermemektedir.
Zurnaların üretimleri sırasında genellikle; şimşir, erik ve kayısı ağaçları tercih edilmektedir. Bu müzik aleti; lüle, zıpçık ve dil olmak üzere üç parçadan meydana gelmektedir.
Lüle; zurnanın en büyük ve en önemli parçası olma özelliğine sahiptir. Bir diğer adıyla zurna ağızlığı olarak da ifade edilebilmektedir. Nezik kısmının içerisine yerleştirilen lüle; zurna modellerinin en üst bölümünde bulunmaktadır. Lüleye verilen etem ve meten de diğer isimler arasında yer almaktadır.
Zıpçık ya da bilinen bir diğer adıyla sipsi; kamıştan üretilen küçük parçaya verilen addır.
Dil; kamış ile büyük parça arasında bulunan kısımdır.
Nezik; çıkarılabilir bir yapıya sahip olan bu parça zurnanın içerisine yerleştirilmektedir. Bu parçanın boyutları zurna modelinin sahip olduğu boyutlara göre farklılaşabilmektedir. Neziğin yapım aşamasında kullanılan ağacın türü genellikle zurnanın yapıldığı türden farklı olmaktadır.
Soluk deliği; daha boğuk sesler çıkarılmasına olanak tanıyan soluk deliği, nezik bölümüne yakın bir konumda yer almaktadır.
Cin ya da şeytan delikleri; ıslık gibi bir ses çıkmasını sağlayan bu ince delikler zurnanın sol ve sağ taraflarında bulunmaktadır.
Zurnanın üç parçasından biri olan dilin, büyük ve yuvarlak yapıya sahip olan tarafı lülenin iç kısmına yerleştirilmektedir. Lülenin üzerinde toplam 8 adet delik yer almaktadır. Bu delikler; ön kısımda 7 adet ve arka kısımda 1 adet olacak şekilde bulunmaktadır. bu müzik aletinde yer alan deliklerin sahip olduğu çaplar; zurnanın türüne bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir. Zurnanın kamış kısmına çember şeklinde ağızlık adı verilen bir aparat geçirilmektedir. En alt kısımda yer alan kalak kısmının biçimi ise konik diğer bir adıyla daire şekline sahiptir.
Zurnanın epey gür ve çarpıcı bir sesi olmasına karşın, ses aralığı çok geniş değildir. Dar bir ses aralığı bulunan bu müzik aletini profesyonel olarak icra eden kişilerin iki oktav ses çıkarabilmesi mümkün olabilmektedir.
Zurna Fiyatları
Zurnanın yapımında kullanılan ağacın türü; sağlamlığı ve ses tonunun yanı sıra fiyatların da belirlenmesinde büyük bir rol almaktadır. Bu konuya etki eden bir diğer faktör ise zurnanın türüdür.
Zurna fiyatları hakkında detaylı bilgi sahibi olmak ve özelliklerini inceleyebilmek için Pazarama.com adresini ziyaret edebilirsiniz. Sitenin bünyesinde bulunan ürün modelleri arasından ihtiyacınıza uygun olanı kolaylıkla seçebilir, sitenin sağladığı avantajlar sayesinde siparişinizi birkaç adımda oluşturarak güvenle satın alabilirsiniz.