Kanun
Telli bir çalgı olan kanun; Avrupa’nın çoğunda sıklıkla kullanılmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu’nun tarihinde de karşılaştığımız bu enstrümanın kullanımına 15. yüzyıl itibari ile başlanmıştır. O dönemlerde göğüs kısmı ahşaptan meydana gelen ve metal teller kullanılarak yapılan bu çalgı aletinin zaman içerisinde yapı olarak değişime uğradığını söylemek mümkündür.
Kanun dik yamuk şeklinde ve üzerine tellerin geçirildiği bir enstrümandır. Ahşaptan yapılan gövdesinin yanı sıra yamuğun dik olan kenarına komşu olacak şekilde gerilmiş olan deri bir kısmı bulunmaktadır. Şimdilerde hali hazırda kullanılmakta olan kanundaki tel takımı yirmi beş veya yirmi altı adet olmaktadır. Üç tel takımından oluşması nedeni ile toplamda yetmiş beş ya da yetmiş sekiz adet tele sahiptir. Her perde de seslerin ayarlanarak akort edilmesine yardımcı olan mandallar mevcuttur. Bu sesleri; diyez, bemol ya da koma olarak ayarlayabilmek mümkündür. Bu müzik aletini parmaklarınızdan yardım alarak çalabileceğiniz gibi mızrap yardımı ile de icra edebilirsiniz. Mızrap; işaret parmağına geçirilmek suretiyle kanunu çalabilmenize olanak tanıyan bir aparattır. Türk sanat müziğinin vazgeçilmez çalgıları arasında yer alan bu müzik aleti genellikle dizlerin üzerine düz olacak şekilde yerleştirerek çalınmaktadır. Dilerseniz masa ve benzeri bir eşyanın üzerine koyarak da rahatlıkla kullanabilmeniz mümkündür. Pazarama.com adresinde yer alan kanun çeşitlerini inceleyerek, beğendiğiniz ürünü satın alabilirsiniz.
Kanunu Çalabilme Teknikleri Nelerdir?
Pek çok teknik ile icra edilebilen kanunun en bilinen tekniklerinden bir tanesi; ellerin aynı anda seri olacak şekilde kullanabilmesidir. Kullanma şeklini tekniğin adından almaktadır. Bu yöntemi tercih edebilmek için ellerinizi seri bir biçimde hareket ettirebilmenin yanı sıra aynı anda kullanmanız da gerekmektedir. Bu teknik üzerinde pratik yapabilmek ve kendinizi geliştirebilmek için ilk olarak çalmak istediğiniz melodiyi ezberlemeniz gerekmektedir.
Kanunu çalabilmenize olanak tanıyacak bir diğer teknik; tremolo tekniğidir. Bu uygulama için yine parmaklarınızı kullanmanız ancak bileğinizden de yardım almanız gerekecektir. Enstrümanları yay ya da mızrap ile tel üstünde hızlı hareketler ile çalabilmek anlamına gelen bu teknik; bir notayı çabuk bir şekilde sağ ve sol el ile peş peşe çalmak olarak tanımlanabilir. Bu tekniği; her iki eliniz ile çalabileceğiniz gibi sağ ya da sol eliniz ile ayrı ayrı da uygulayabilirsiniz. Tremolo tekniğinin sağladığı avantaj; bir eliniz ile tekniği uygularken diğer eliniz ile çaldığınız melodiyi idame ettirebilirsiniz. Bu teknik sıklıkla değeri birlik, ikilik ya da dörtlük olan notalarda kullanılmaktadır. Yumuşak tonlar oluşturabilmek için kanunu orta bölgesinden çalmayı deneyebilirsiniz.
Parmaklarınızın doğal ilerleyişinde düz mızrap vurmanızı gerektiren teknik; normal ve ters mızrap kullanma şeklinde ifade edilmektedir. Eserlerin yoğun şekilde çalınması sırasında istenen sonuçları elde edebilmek için durumunuzun değişmesi gerekebilir ki bu da vücudunuzun uyumu ile alakalı bir durumdur. Bu teknikte işaret parmağınızda yer alan mızrabı ters çevirerek yönetmeniz mümkündür.
Bu müzik aletinde iki çeşit ana mızrap tekniği mevcuttur. İlki yukarıdan aşağıya olacak şekilde vurularak yapılan normal mızrap tekniğidir. Diğeri tam ters hareket ile aşağıdan yukarıya doğru vurulduğu için ters mızrap tekniği olarak adlandırılmaktadır.
Ters mızrap tekniğini; dilerseniz bilekten, dilerseniz de parmaktan olmak sureti ile iki farklı şekilde uygulayabilirsiniz. Bu tekniğin uygulanması sırasında yumuşak tonlar elde edebilmek için hareketi parmaktan, sert ve kuvvetli tonlar için ise bilekten yapmanız gerekmektedir.
Çokça kullanılan teknikler arasında yer alan ve önemli bir yeri bulunan oktavlı icra tekniğini uygulamak oldukça zordur. Kararlılık ve fazla çalışma gerektiren bu teknikte; sol elinizi pest sağ elinizi ise tiz tele olacak şekilde yerleştirmeli, aynı adlı ve bir oktav aralık bulunan notalara aynı zamanda vurmalısınız.
Kanunda tercih edilen tekniklerden bir tanesi olan akor tekniğinde; bir ses üzerine üçlü çıkarılması ile uygulanmaktadır.
Kanun Çalarken Kullanılabilecek Aparatlar Nelerdir?
Bu enstrümanı çalabilmenize olanak sağlayan aparatlardan biri mızraptır. Mızrap tercihinizi dilerseniz çeşitli boynuzlardan üretilen kemik olanlardan ya da deniz kaplumbağasının kabuğundan imal edilen modeller arasından yapabilirsiniz.
Diğer bir aparat olan akort anahtarı; burguların çevrilmesine ve akort ayarlarının yapılmasına yardımcı olmaktadır. Çeşitli alaşımlar kullanılarak üretilen bu ürünü seçerken yuvasının burgu başlarına uyumlu olmasına özen göstermelisiniz.
Kanunu icra edebilmeniz için üretilen aletler arasında yüzük de bulunmaktadır. Asıl amacı mızrabın işaret parmağınızda sabit durmasını sağlamaktır. Temin ederken işlevselliğinin yanı sıra ortopedik olmasına da dikkat etmeniz yararınıza olacaktır. Ortopedik olması kullanım esnasında kolaylık sağlayacaktır. Mızrap ile bağlantılı olması sebebi ile mızrabınızın da iyi alaşımlardan üretilmiş olmasını göz ardı etmemelisiniz. Yüzüğün sürekli ve sık olarak kullanılması zaman içerisinde parmağınızın şeklini almasına sebep olacağı için başkaları ile paylaşmamanız gerekmektedir. Aksi durumlarda yapısında bozulmalar meydana geleceği için istediğiniz verimi elde etmeniz mümkün olmayacaktır.
Seri şekilde çalınması gereken kanunun sabit ve dengeli durması önemlidir. Bu nedenle herhangi bir kayma yaşanmaması adına ayak sehpası kullanabilirsiniz. Böylece enstrümanı daha kolay bir şekilde icra edebilirsiniz.
İşinize yarayacak tüm bu aparatların yanı sıra gereksinim duymanız halinde; nota sehpası ve metronomu da temin edebilirsiniz. Metronom; çalınan parçanın ilerleyişini sabitlemenize ve dizem tutmanıza yardımcı olacaktır.
Kanun Çeşitleri ve Özellikleri Nelerdir?
Kanun; tellerin boyunu istenilen şekilde ayarlanabilmesi için eğik kenarlı ve yamuk olacak şekilde dizayn edilmektedir. Müzik aletini akort edebilmek için kullanılan burguların bulunduğu sol tarafta mandallar da yer almaktadır. Kanundaki teller göğüs bölümünün üst tarafına yamuk ve üçerli olacak şekilde sıralanmıştır. Bu çalgı aletinin boyu; 95 – 100 cm aralığına iken enleri 38 – 40 cm civarındadır. Kalınları ise 4 – 6 cm arasındadır. Yapım aşamasında pek çok ağaç türü kullanılabilmektedir. En sık tercih edilenler arasında; kayın, gürgen, köknar, çınar, ladin ve ıhlamur bulunmaktadır.
Kanunun sağ kısmındaki teller eşik üzerinden geçirilmiş şekilde yer almaktadır. Bu eşiğin alt tarafında ise tınlaşımı yapmaya yarayan deri mevcuttur. Yaklaşık olarak 3,5 oktav ses alanına sahip olan bu derinin üretimi sırasında genellikle oğlak veya balık derisi kullanılmaktadır.
Kanunun telleri; ilk çıktığı zamanlarda hayvanların bağırsaklarından yapılırken günümüzde ise sadece müzik aletlerinde kullanılmak için imal edilen naylon ürünlerden (naylon 6) meydana gelmektedir. Burgu tahtası; yumuşak bir yapısı olan ıhlamur ağacından yapılırken, burguların üretiminde tam tersine abanoz, gül ya da şimşir gibi sert ağaçlar tercih edilmektedir. Tellerin sahip olduğu kalınlıklar; yukarıdan aşağıya doğru 0,60 mm / 0,70 mm / 0,80 mm / 1,00 mm / 1,10 mm ve 1,20 mm şeklinde sıralanmaktadır.
Pek çok çeşidi bulunan kanunun en çok bilinen ve tercih edilenleri arasında; Çırağan, Topkapı, sultan, Dolmabahçe, çınar, kebir ve Arap bulunmaktadır.
Kanun Fiyatları
Farklı özelliklere sahip olan kanun modelleri arasından renk seçimi yapabilmeniz de mümkündür. Ürün seçeneklerini değerlendirirken; ihtiyaçlarınızın yanı sıra tecrübenizi de göz önünde bulundurarak tercihinizi yapmanız istediğiniz sonuçlara ulaşabilmenize yardımcı olacaktır. Kalitesine ve sahip olduğu özelliklere göre farklı fiyat skalasına sahip olan bu müzik aleti hakkında bilgi alabilmek, kanun fiyatlarını inceleyebilmek için Pazarama.com adresini ziyaret ederek, siparişlerinizi kolayca oluşturabilir ve güvenle temin edebilirsiniz.