Can Yeleği
İnsan, doğası gereği yaşamsal hareketlerini istemli ya da istemsiz olarak karada kolaylıkla yapabiliyor. Suyla karşılaştığınızda ise yüzme yetenekleriniz ne kadar iyi olursa olsun yaşamsal tehlikelerle yüz yüze kalabilirsiniz. Karada yer çekiminin gücünden de yararlanarak emniyet içinde hareket etme imkanı bulunabiliyor. Ancak su içinde suyun kaldırma kuvveti, batmanıza engel olamıyor. Suda bulunduğunuz süre içinde karada olduğu gibi güvende olamıyorsunuz. Çok iyi yüzme bilseniz bile çeşitli sebeplerden dolayı boğulma tehlikesi yaşayabilirsiniz. Su içinde güvenli olarak kalabilmek için suyun kaldırma kuvvetini arttıracak kurtarıcı ekipmanlar gerekiyor. Sularda seyreden taşıtlarda olası bir batma anında kullanılacak bu ekipmanlara can yeleği deniyor. Can yeleğinin suda, seyir halindeki tüm taşıma araçlarında zorunlu olarak bulundurulması gerekiyor. Gemi, uçak gibi araçlarda farklı şekil ve boyutlarda üretilen can yeleği çeşitleri kullanılıyor. Can yeleği giydirilmiş kazazedede kafasının su üzerinde kalması ve su yutmasının engellenmesi amaçlanır. Can yeleği, suda batmadan kalabilmenizi ve nefes almanızı sağlayacak şekilde tasarlanıyor. Yaralı yada şuurunuz kapalı dahi olsa can yeleği kullanarak hayatta kalabilirsiniz. Su üzerinde hareket etmeseniz bile yüzünüz suyun üstünde kalarak nefes alabilirsiniz. Bunun için giyilen yeleklerin büyük olmaması gerekiyor. Can yeleğinin kurtarıcı olabilmesi için vücudunuzu tam olarak sarmasına dikkat edilmeli. Büyük can yeleği kullanmak, kaçış anında denize atlandığında yeleğin üzerinizden çıkmasına neden olabilir. Can yeleğinde bulunan aparatlar, su almayan özellikte ve kaldırıcı etkisi olan malzemelerden yapılmalı. Bu yüzden can yelekleri üretimi yapanların belirli sertifikaları alması gerekiyor. Standart dışı bir can yeleği, hayat kurtarmak yerine hayatınızın sonlanmasına sebep olabilir.
Can Yeleği Özellikleri
Can yelekleri; denizlerde, iç sularda, havuzlarda, yüzme amaçlı spor ve aktivitelerde kullanılıyor. Bebekler, çocuklar, erişkinler ve evcil hayvanlar için farklı fonksiyonlarda ve özelliklerde üretiliyor. Suda görünür olması, can yeleği özellikleri arasında önemli bir yer tutuyor. Fosforlu yapısıyla değişik hava koşullarında görünürlüğünüzü sağlarken, üzerinde bulunan düdükler ile sesinizi duyurabiliyorsunuz. Gece görünürlükleri, suya değdiği anda devreye giren can yeleği ışığı ile sağlanıyor. Giyinme şekline göre farklı özelliklerde üretilebiliyorlar. Boyundan geçirmeli, ceket şeklinde ve belde taşımalı olarak giyilebilen çeşitleri bulunuyor. Can yeleklerinin, katı ve şişme özellikleri olan iki ayrı kullanım şekli bulunuyor. Şişme özellikli can yeleklerini ağızla yada tüple şişirerek kullanabiliyorsunuz. Şişme özellikli can yelekleri, kolay taşınabilir olması nedeniyle çoğunlukla deniz tatili aktivitelerinde kullanılıyor. Özellikle yüzme bilmeyen yada yeni başlayanlar için koltuk altında tutulan modelleri tercih ediliyor. Hareketlerini dengeleyemeyen bebek ve çocuklarınız için suda batmadan durabildikleri şişme can yeleklerinden kullanabilirsiniz. Yetişkin ya da çocuk can yeleği kullanırken yaş ve boyut özelliklerinizi göz önünde tutmalısınız. Can yeleği kullanma talimatı direktiflerine kesinlikle uymalısınız. Bedeninizden büyük seçilen şişme can yeleklerinin vücuttan sıyrılarak suda sizi savunmasız bırakacağını unutmayın. Tamamen can güvenliği ile alakalı olan can yeleklerinin özellikleri standartlar ile belirleniyor. Bu standartlar Türkiye’de EN ISO 12402, uluslararasında SOLAS sözleşmesine göre belirleniyor. Buna göre can yeleklerinde olması gereken özellikleri şöyle sıralayabiliriz.
● Can yeleği, suya atlamadan önce bir dakika içinde giyilebilmeli.
● Can yeleği, suya düşen kazazedeyi 5 saniye içinde sırt üstü duruma getirebilmeli.
● Can yeleği, suda bulunan kazazedenin ağız hizasının sudan 12 cm yukarıda olmasını sağlamalı.
● Can yeleklerinde kazazedenin yüzebilmesini ve cankurtaranlara çıkabilmesini engelleyici bir donanım bulunmamalı.
● En az 4,5 metre yükseklikten atlanacağı varsayılarak kişinin üzerinden çıkmayacak şekilde emniyetleri olmalı.
● Can yeleğinin suya atlama esnasında kişiye zarar verebilecek donanımları bulunmamalı.
● Şişme özellikli olan can yeleklerinde iki ayrı şişme bölümü olmalı.
● Can yeleğinde en az sekiz saat ışık sağlayacak kontrollü bir güç kaynağı bulunmalı.
● Can yeleğinde ışık yansıtıcı fosforlu bantlar olmalı.
● Can yeleğinde ulusal ve uluslararası standartlara uygunluk etiketleri bulunmalı.
Can Yeleği Çeşitleri
Can yeleği tipleri; yaş gruplarına, cinsiyete ve kullanıma göre çok farklı şekillerde üretiliyor. Can yelekleri, yüzme esnasında fiilen kullanılırken tekne ve gemilerde güvenlik amaçlı olarak bulunduruluyor. Temel olarak üretimde kullanılan teknik, köpük veya şişirme esasına dayalı oluyor. Bunlardan şişme can yelekleri, devamlı olarak ileri kurtarma tekniklerine hitap edecek şekilde üretiliyor. Suya düşüldüğü anda otomatik olarak şişebilen özellikte çalışması bunlardan birisi olarak sunuluyor. Bu otomatik kullanma sistemi şişme can yeleklerinin daha bir güvenilir olmasını sağlıyor. Bunun yanında çeşitli tasarımlarıyla kullanıcılarına sunulan sertifikalı can yeleği çeşitlerini bulabilirsiniz.
Can yeleği çeşitleri, kullanım amacına göre 5 gruba ayrılıyor. Bunlar;
● Kıyı tipi can yelekleri, kazazedelere çabuk ulaşılabilecek yerlerde kullanılıyor. Kullanım alanları arasında iç denizler, göller ve nehirler sayılabilir. Bu can yelekleri ile kişinin su üzerinde sırt üstü pozisyona gelmesini sağlanır. Ancak yüzükoyun pozisyonundan kurtulmak için kazaya uğrayan kişinin çaba sarf etmesi gerekiyor.
● Açık deniz tipi can yelekleri, kolay görünebilir özellikte ve fosforlu canlı renklerde oluyor. Kurtarma ekiplerinin ulaşmasının zaman alacağı hesaplanan seyahatlerde kullanılıyor. Genellikle açık deniz ve uzun gemi seyahatleri ile balıkçılıkta tercih ediliyor. Uzun süreli suda kalma süreleri göz önünde tutularak ısı kaybını engelleyen kumaşlardan üretiliyor. Üzerindeki aksesuarların fazla olması nedeniyle rahat bir kullanımı olmuyor. Ancak en iyi korumayı bu tip can yelekleri sağlıyor.
● Yüzdürme yardımcıları, yelken yarışlarında ve jet ski, su kayağı, kano gibi aktivitelerde kullanılıyor. Su sporlarında su üzerinde kolaylaştırıcı bir koruma sağlarken uzun süreli hayatta kalma mücadelelerinde yetersiz kalıyorlar. Bu tür can yeleklerini bilinçli olarak kullanmak gerekiyor.
● Özel amaçlı can yelekleri, rüzgar sörfünde, gemilerde güverte giysisi olarak, rafting sporlarında kullanılıyor. Bu tür can yelekleri özel kullanım için dizayn ediliyorlar
● Atılabilir can simitleri, gemiden sudaki kazazedeye atılarak tutunması sağlanan tipte tasarlanıyor. Simit veya minder şeklinde suda taşıyıcı özelliği olan katı malzemelerden üretiliyor. Yüzme bilmeyenler ve çocuklar için yakalama ve tutunma zorluğu nedeniyle uygun olmuyor. Bu tip can kurtarıcıları kullanmak için bilinçli ve iyi yüzücü olmak gerekiyor.
Can yeleği çeşitleri, yapılarına göre 3 gruba ayrılıyor. Bunlar;
● Kendiliğinden yüzebilen can yelekleri, yüzme bilen, yüzme bilmeyen herkes tarafından kullanabilir. Bebek, çocuk ve yetişkin boyutlarında üretiliyor. Bazı su sporlarında yardımcı materyal olarak kullanılıyor. Yüzme eğitimi alanlar için tasarlanan yüzme bilmeyenler için can yeleği olarak tanımlanıyor.
● Şişirilebilir can yelekleri, yüzme bilenler tarafından kullanılıyor. Az yer kaplama ve taşınabilir özelliği sayesinde sıkça tercih ediliyor. Giyilebilir özellikte tasarlanıyorlar. Ayrıca şişme tip can yelekleri, belde ve boyunda takılarak kullanılabiliyor.
● Karma can yelekleri; yüzme bilen ve yüzme bilmeyen herkes tarafından kullanılabiliyor. Bünyesinde hem köpük hem de şişme özelliğini taşıyor. Güvenli olması ile tercih ediliyor. Çocuk, genç ve yetişkinler kullanabiliyor.
Can Yeleği Fiyatları
Can yeleği fiyatları; kalitesine, boyutuna ve taşıdığı güvenlik değerlerine göre farklılık gösterebiliyor. Katı veya şişme özelliklerine göre tasarlanan çeşitli can yeleği seçenekleri bulabilirsiniz. Boyundan geçmeli veya ceket şeklinde giyme özelliği olan can yelekleri fiyatları, farklılık gösterebilir. Satın alacağınız yelek hakkında can yeleği kullanma talimatını okuyarak bilgilenebilirsiniz. Bu sayede balıkçılıkta yada teknede kullanılacak can yeleği nasıl olmalı sorusuna cevap bulabilirsiniz. Can yeleği satışlarında fiyat konusunda farklılıklar görebilirsiniz. Fiyat aralıkları farklılık gösterse de can yeleğinin asıl amacı insanların canını kurtarmak oluyor. Bu konuda standartlara uygun can yeleği seçimi yaparak birçok insanın hayatı güvene alınabilir. Pazarama.com ile can yeleği fiyatları ve modelleri hakkında hızlı bir araştırma yapabilir, alışverişinizi pratik şekilde tamamlayabilirsiniz.